شاید کمتر کسی در ایران بداند که بسیاری از بازیگران بزرگ سینمای معاصر مثل مارلون براندو، رابرت دنیرو، آل پاچینو و ... دست پرورده کلاس بازیگری معروفی به نام آکتورز استودیو بوده اند که این کلاس، سهم و تاثیر فراوانی در سبک بازیگری هالیوود به جا گذاشته و هنوز هم به جا می گذارد. موسس این کارگاه بازیگری هنرپیشه ی تئاتر و سینمایی است که میان مردم چندان معروف نیست، ولی میان بزرگان بازیگری به عنوان استاد و بنیان گذار سبک جدید بازیگری حسی در هالیوود شناخته می شود، نام او، لی استراسبرگ* است.
او با تاسیس کارگاه بازیگری آکتورز استودیو، بسیاری از بازیکنان معمولی آن زمان را به بزرگانی در تاریخ سینما بدل کرد، غیر از اسامی که در اول نوشته آوردم، مرلین مونرو، پل نیومن، استیو مک کوئین و داستین هافمن هم دست پرورده او هستند.
او معتقد بود که بازیگر باید احساساتش را دم دست داشته باشد و هر وقت خواست از هر کدام از آنها استفاده کند و دوباره سر جایش بنشاند و برای این کار تمرینات تکنیکی بسیار سخت و از طرفی مبتکرانه و فرمول وار داشت که به بازیگران از نظر روحی فشار می آورد ولی نتیجه اش شاهکار هایی مثل پدر خوانده می شد. در فیلم پدر خوانده، آل پاچینو به طور مستقیم تحت تاثیر او بوده و حتی او را گاهی سر صحنه های فیلم برداری می آورده اند تا به آل نکاتی را گوشزد کند. بازی آل پاچینو در پدر خوانده یکی از نشانه های بارز و عملی سبک حسی او در سینماست. مثال اینکه در فیلم پدر خوانده 2 جایی که آل پاچینو می فهمد همسرش بچه ای که از او داشته را سقط کرده، سیلی ای به گوش دایان کیتون- هنرپیشه زن- می زند که او از روی مبل به پایین پرت می شود و چند دندانش می شکند، آن سیلی کاملاً طبیعی است و از آن به بعد رابطه خارج از محیط فیلم برداری آن دو نیز خدشه دار می شود. و دیگر اینکه در تمام طول فیلم برداری پدر خوانده ، کاپولا ( کارگردان) نگران عکس العمل های طبیعی آل پاچینو بوده و رابرت دووال ( هنر پیشه دیگری در فیلم ) را مامور کرده بوده که هنگام فیلم برداری مواظب او باشد.
یکی از فرمول هایی که برای به کار بردن احساسات داشته، استفاده از اشیاء خاطره انگیز برای هنرپیشه هنگام بازی سر صحنه بوده، یعنی هنرپیشه برای رسیدن به حس مطلوب باید یک سری اشیاء مهم و خاطره انگیز زندگی اش را سر صحنه تئاتر یا فیلم برداری می آورده و لحظاتی بدون توجه به دیالوگ هایش به آنها فکر می کرده، گاهی اگر امکانش بوده آن اشیا را سر صحنه هم استفاده می کردند.
بعضی از اساتید هستند که اثر تفکراتشان را نه در کارهای خودشان بلکه در کارهای شاگردانشان می توان یافت، لی استراسبرگ از آن جمله بوده که همه بزرگان به بزرگی از او یاد می کنند.

اگر فیلم گذرگاه کاساندرا را دیده باشید، او همان پیرمرد مریض ولی خوش مشربی است که نقش یکی از مسافران قطار را بازی می کند، غیر از او هم در فیلم پیرمردی نیست، اگر هم این فیلم را ندیده اید، نگران نباشید، حتماً به زودی تلویزیون ایران به طور تکه پاره برای بار چندم پخشش خواهد کرد.

عکسش هم اینجا قابل رویت است.

*Lee strasberg